Silicon Valley Bank SVB Neden Battı? 2008 ekonomik krizinden sonra ABD tarihindeki en büyük ikinci banka iflası olarak kayıtlara geçen Silicon Valley Bank (Silikon Vadisi Bankası) krizinde neler yaşandı? Silicon Valley Bank çöküşü ile ilgili bilinmesi gerekenleri derledik.
Kaliforniya merkezli Silicon Valley Bank, büyük zararlar açıkladıktan sonra geçtiğimiz cuma günü çöktü. ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) sigortalı mevduatların korunması için bankaya kayyum atandığını açıkladı ve bankanın 13 Mart tarihinde düzenleyicinin kontrolü altında yeniden açılacağı bilgisine yer verildi.
Banka, büyük risk sermayesi şirketlerinin 5 milyar doların üzerinde fonuna ev sahipliği yapıyordu.
Silicon Valley Bank SVB Neden Battı?
Teknoloji girişimlerine kredi veren Silicon Valley Bank, iflasından iki gün önce 21 milyar dolarlık menkul kıymeti 1,8 milyar dolar zararla sattığını ve 2,25 milyar dolar sermaye toplamaya çalışacağını beyan etmişti.
Düzenleyici dosyasındaki bilgilerde, bankanın müşterilerinin perşembe gün sonuna kadar 42 milyar dolarlık mevduatı çektiği kaydedildi.
Çığ gibi büyüyen Silicon Valley Bank krizinde ana şirket SVB Financial’ın hisseleri, yatırımcıların ellerindeki hisseleri satmaya başlamasıyla perşembe günü yüzde 60 düşüş yaşadı ve piyasa öncesi işlemlerde yüzde 64 düştükten sonra cuma sabahı durduruldu.
SVB’nin çöküşünü hazırlayanlar arasında merkez bankası faiz artırımları, müşterilerin nakit sıkıntısı ve tahvil portföyünün zararına satışının bulunduğu belirtildi.
SVB Bank’ın iflasının ardından kripto para üzerine yoğunlaşan Signature Bank’ın da düzenleyiciler tarafından kapatıldığı bildirildi.
ABD Yönetiminden Silicon Valley Bank İflasına Müdahale
Hafta sonu açıklama yapan ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Silicon Valley Bank iflası sonrası başka bankaların iflas etmelerini önlemenin önemini dile getirirken SVB için bir kurtarma paketi açıklamalarının mümkün olmadığını söylemişti.
Çok geçmeden ABD Hükümeti’nden SVB iflasına müdahale geldi. İflasın finansal sistem üzerindeki etkilerini önlemek adına ortak açıklama yapan ABD Hazinesi, Merkez Bankası ve FDIC, mevduat sahiplerinin tam koruma altında olacağını duyurdu. Açıklamada, “faturayı vergi mükellefleri ödemeyecek” yaklaşımı olduğu görüldü.
Üst düzey bir ABD Hazine yetkilisi ise bu hamlenin finansal sistemi istikrara kavuşturma ve mevduat sahiplerini koruma amacıyla atıldığını, bankalar için bir kurtarma paketi anlamına gelmediğini belirtti.
Konuyla ilgili ABD Başkanı Joe Biden ise, “Amerikan halkı ve işletmeleri, ihtiyaç duyduklarında banka mevduatlarının orada olacağından emin olabilirler. Yaşanan bu kargaşada rolü olanları sorumlu tutmakta ve bir daha bu duruma düşmememiz için daha büyük bankalar üzerindeki denetim ve düzenlemeleri sıkı tutmakta kararlıyım” dedi.
FED tarafından bankalara yönelik 25 milyar dolarlık bir acil durum fonu açıklanırken piyasaların ABD yönetiminin adımlarına olumlu tepki verdiği kaydedildi.
@federalreserve announces Bank Term Funding Program (BTFP) to support American businesses and households, assure banks have ability to meet needs of all their depositors: https://t.co/JIMjkooIDV
— Federal Reserve (@federalreserve) March 12, 2023
FED Açıklaması Sonrası USDC’nin Peg’i Düzeldi
Yetkililerin tüm SVB ve Signature Bank mevduatlarının müşterilere iade edileceğini bildirmesi üzerine kripto piyasalarında toparlanma kaydedildi.
SVB’da 3,3 milyar dolar mevduatı bulunan stablecoin ihraççısı Circle’ın USDC stablecoini ilk gelişmeler sonrasında yüzde 10 değer kaybetmiş ve 1 dolara olarak sabitliği bozulmuştu. FED açıklaması sonrasında USDC stablecoinin peg’ini geri kazandığı aktarıldı.
Özgür Demirtaş’tan İflas Yayını
SVB iflası ile ilgili 80 bin kişinin katılımıyla gerçekleşen Twitter space yayınında konuşan Ekonomist Özgür Demirtaş, yetkililerin derhal konuya müdahale etmesi gerektiğini ifade etmişti.
Demirtaş, “Bu gece, en geç yarın bunun çözüleceğini düşünüyorum ve uyarıyorum. Eğer diğer mevduat sahiplerine ders olsun gibi saçma sapan bir şeyin içine girerlerse bu korkunç sonuçlanır.” demişti.
1) Toplam Mevduat pic.twitter.com/9gUOYVeyAE
— Özgür Demirtaş (@ProfDemirtas) March 12, 2023
Twitter’da bazı kullanıcıların ise konuyla ilgili olarak Elon Musk’ın SVB’yi alması gerektiğini söyleyerek dalga geçtiği kaydedildi. Bir yoruma yanıt veren Musk, “Bu fikre açığım.” dedi.
I’m open to the idea
— Elon Musk (@elonmusk) March 11, 2023
Banka, ABD’nin büyük bankaları arasında 16’ncı sırada yer alıyordu.