ihracat nedir

Business2Community olarak İhracat nedir sorusunu sizler için cevaplayacağız. İhracat, özellikle uluslararası ürün satmak isteyenler tarafından merak edilir. Ülkelerin yerel olarak ürettiği ürünlerin veya hizmetlerin yurt dışına döviz karşılığında satılmasıdır.

Ülkeler arası ticaret yapılırken belirli yasal yükümlülükler ve prosedürler vardır. Ürün kalitesi ve çeşiti, gümrük işlemleri, yurt dışı yasalarına uyumluluk, vergilendirme ve dökümanlar ihracat yapılırken uyulması gereken sorumluluklardandır.

Türkiye’de ihracat oranları her yıl artış gösterir. İhracat türlerini, faaliyetlerinin artı ve eksileri, en çok satılan ürünleri sizler için derledik. Sizde hayal ettiğiniz ticaret faaliyetlerine hemen başlayın. İhracat nedir, nasıl yapılır hemen öğrenin.

İhracat: Ülke içinde üretilen hammadde, ürün veya hizmetin bir başka ülkeye maddi değer karşılığı satılmasıdır. Dış satım kelimesi ihracat için çok kullanılır.

İhracat Nedir?

İhracat, ülke içerisinde üretilen hammadde, ürün ve hizmetin döviz karşılığında farklı ülkelere satılmasıdır. Çok yaygın kullanılan ve bilinen bir kavramdır. Dış ticaret ve dış satım gibi isimlerle de anılır. Dış ticaret kavramı, ithalat faaliyetlerini de kapsar. İhracat için dış satım daha fazla kullanılan alternatif isimlerden biridir. 

İhracat yapan firmalar ülkelerinin büyümesine yardımcı olur. Almanya, İngiltere, Rusya, Fransa, İtalya ve Birleşik Arap Emirlikleri en çok ihracat yapılan ülkeler arasında yer alır. İhracat yapacağınızın ürünün hedef pazarını iyi belirlemeniz gerekir. Kuralları bilmek için yurt dışına ürün satmak hakkında kapsamlı bilgiye sahip olmalısınız.

Uluslararası faaliyetlerde birçok prosedür vardır. Prosedürler, ürün göndereceğiniz ülkeye göre farklılıklar gösterir. İhracat yapmak istediğiniz ülkenin kurallarına uymak zorundasınız. 

İhracat faaliyetleri, ülkenin cari dengesi açısından önemlidir. Teknoloji sayesinde dünyada sınırların giderek ortadan kalktığı günümüzde ihracatın ülke ekonomisi açısından önemi fazladır.

İhracat Türleri Nelerdir?

İhracat konusunda birçok farklı tür vardır. Türler, ürün ve hizmet çeşidine ve ihraç edilme yöntemine bağlı olarak değişir.

ihracat nedir?

İhracat türleri şunlardır;

  • Konsinye İhracat
  • Ön İzne Bağlı İhracat
  • Özellik Arz Etmeyen İhracat
  • Bedelli İhracat
  • Bedelsiz İhracat
  • Dolaylı İhracat
  • Fiili İhracat
  • Kayda Bağlı İhracat
  • Geçici İhracat
  • Yeniden İhracat
  • Korumalı İhracat
  • Kredili İhracat
  • Kati İhracat
  • Transit İhracat
  • Serbest İhracat
  • Mikro İhracat

İlgili Bakanlık ve Gümrük birimleri, ihracat çeşitlerini daima kayıt altına alır. Stoksuz satış yaparak depo masrafından kurtulmak isterseniz dropshipping nedir yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Konsinye İhracat Nedir?

Dış satımla ilgilenen firmaların en çok merak ettiği türlerden biridir. Konsinye ihracatta malın mülkiyeti satıcıda kalır. Ürünler satılana kadar satıcıya ücret verilmez. Yurt dışındaki pazarlar için yeni ve talebi belirsiz ürünlerdeki riski azaltmak için konsinye ihracat kullanılır.

Konsinye ihracat yaparken taraflar arasında sözleşme yapılır. Sözleşmede teslim zamanı, teslim şekli, ödeme koşulları ve komisyon oranları yer alır.

Avantajlar: 

  • Stok taşımasıyla oluşan depolama sorunu, ürün bozulma süresi ve taşıma riski, yurt dışındaki temsilciye aktarılır.
  • Ürünler satıldıkça ihracatçıya ödemeleri yapılır ve nakit akışı sağlanır.
  • Yurtdışındaki temsilciler yerel pazar koşulları, riskleri ve talepleri hakkında bilgi sahibi olur.
  • Ürünlerini yurt dışında tanıtmak ve satmak isteyenler için düşük başlangıç maliyetleri içerir.

Dezavantajları:

  • Ürünler satılmadan ihracatçıya ödeme yapıldığından ödeme gecikmeleri görülebilir
  • Yurtdışına gönderilen ürünler ihracatçının elinden çıkacağı için sahiplik ve ürün kontrolü yapamaz.
  • Ürünlerin satılmaması durumunda ihracatçı ürünleri geri almak ve fiyatlarında indirim yapmak zorunda kalabilir.
  • Dil problemleri, ihracat yapan kişi için sorun yaratabilir.

2. Ön İzne Bağlı İhracat

Belirli kanunlarla çerçevelenen ve belirli makamların iznine tabi olan malların dış ülkelere satılmasına ön izne bağlı ihracat adı verilir. Kurallar, uluslararası kanunlar ve anlaşmalarla belirlenir. Uyuşturucu maddeler, silah parçaları, haşhaş, domuz, tilki gibi hayanlar bu kurallara bağlıdır.

3. Özellik Arz Etmeyen İhracat Nedir?

Özellik arz etmeyen ihracat, izin alınması gerekmeyen sıradan ürünlerle ilgilidir. Herhangi bir yasaklama olmayan ürünler için kullanılan ihracat türüdür. Normal prosedür dışında hiçbir şeye ihtiyaç yoktur. İhracat yapmak için interneti kullanarak ürün satmak isterseniz e-ticaret nedir yazımızı inceleyebilirsiniz.

4. Bedelli İhracat Nedir?

Bedeli ihracat nedir sorusuna verilecek en kısa yanıt, belirli bir dövizle yapılan ihracat türü olur. Devlet ve ihracatçı firmalar, bir devletle ve ithalat firmasıyla sözleşme imzalar. Sözleşme gereğince gönderecekleri malları gümrüğe iletir.

Bedelli ihracat; kredili ihracat, dolaylı ihracat ve kati ihracat gibi türleri de kapsar. Dış politikaya bağlı olarak en büyük döviz gelirlerinden biri bedelli ihracattır.

Bedelli İhracat Nedir?

5. Bedelsiz İhracat

Bedelsiz ihracatta, ürünlerin karşılığında herhangi bir döviz girişi yoktur. Bu ihracat; yasaklı ve izne tabi olan mallar için geçerli değildir. Tanıtım ve reklam için kullanılacak mallar, numuneler, garanti kapsamındaki yedek parçalar, proje için üniversite, belediye gibi kuruluşlara gönderilen mallar bedelsiz ihracat kapsamındadır.

6. Dolaylı İhracat Nedir?

Dolaylı ihracatta şirket, yurt dışına çıkmaya karar verirse, ihracat açısından daha az risk taşıyan dolaylı ihracatı seçer. Tek başına dış satım yapmayan firmaların malları, dış şirketler aracılığıyla satın alınır.

7. Fiili İhracat Nedir?

İhracat nedir konusunun önemli noktalarından biri de fiili ihracattır. Fiili ihracat, ihraç eşyasının kanunlar çerçevesinde muayeneleri yapılarak taşıtlara yüklenmesine verilen isimdir. İhracat türü; ön görüşmeleri, fiyat anlaşmalarını, ödeme şekillerini, siparişleri ve muayeneleri içerir.

8. Kayda Bağlı İhracat Nedir?

İhracatçı Birliği Genel Sekterliği tarafından kayda alınır. Evraklar, 30 gün içinde gümrük iradesine gönderilmelidir. Birleşmiş Milletler kararlarıyla ekonomik yaptırım uygulanan ülkelere, kayda bağlı ihracat türüyle ürün gönderilir.

9. Geçici İhracat

İhracat nedir sorusunu soran firmalar özellikle geçici ihracatı merak eder. Ülkelere gönderilecek mal, hiçbir değişikliğe uğramadan tekrar geri döner. Gümrük kayıtlarında durum, geçici ihracat olarak adlandırılır. Taşıtlar, ticari olmayan eşyalar ve sergi malzemeleri geçici ihracat türüyle gönderilir.

10. Yeniden İhracat Nedir?

Yeniden ihracat, sömürge ülkelerinin özellikle yaygın olarak kullandığı yöntemlerden biridir. Bu yöntemde hammadde, başka bir ülkeden alınır. Ham madde, tamir ve bakım işlemlerinin ardından ihraç edilir. Türkiye’de özellikle bitkisel ürünlerde kullanılan yöntemlerden biridir.

Yeniden İhracat

11. Korumalı İhracat Nedir?

Korumalı ihracata konu ürünler özel bir koruma altındadır. İhraç edilecek ürünlerde kota belirlenir. İhracat bu kota dâhilinde gerçekleşir. Amaç, ülke kaynaklarını koruma altına almaktır.

12. Kredili İhracat Nedir?

Taleplerle ilgili olarak müracaatlarda mal cinsi, ödeme planı, ödeme süresini içeren bir satış sözleşmesi ihracatçı birliklere verilir. İhraç edilecek mallara ilişkin müsteşarlığın görüşleri alınır. Fiili ihracat tarihinden itibaren kredili ihraç dayanıksız tüketim ürünleri 2 yıl, diğerleri ise 5 yılı geçmez.

13. Kati İhracat 

Kati ihracat belirli bir sözleşme dahilinde ihraç edilen malın, kesin biçimde ihracatına verilen isimdir. Belirli bir döviz karşılığında yapılması gerekir. Kati ihracatta, ticari bir anlaşma ve ihracatın karşılığı döviz olmalıdır.

14. Transit İhracat Nedir?

Bir ülkeden ithal edilen üründe hiçbir değişiklik yapmadan farklı bir ülkeye ihraç edilmesidir. Transit ihracatta KDV ve benzeri vergi alınmaz. 

yurt dışına satış

15. Serbest İhracat Nedir?

İhracat yapmak isteyen firmaların en çok merak ettiği tür serbest ticaret nedir sorusudur. Serbest ticaret, bir ülkenin sınırlarında bulunan ihracat kısıtlaması olmadan uluslararası pazara girmeyi sağlayan ihracat türüdür.

16. Mikro İhracat Nedir?

Mikro ihracat, işletmelerin 300 kilogram ağırlığa ve 15 bin Euro’ya kadar ürün ve hizmetleri yurt dışına sattığı türdür. Küçük işletmeler, e-ticaretle online satış yaparlar. 

İhracat Nasıl Yapılır?

İhracat nedir ve çeşitleri nelerdir sorularına yanıt verdik. Temel ihracat türlerinden de bahsettik. İhracat yapmak için aşağıdaki prosedürleri yerine getirmeniz gerekir.

  1. İhracat şirketi kurmak
  2. İhraç etmek için ürün araştırmak
  3. Gümrük müşavirliği ile anlaşma yapmak
  4. İhracatçı birliklerine üye olmak
  5. Müşteriler bularak, anlaşmalar yapmak
  6. Tedarik ve lojistik süreçlerini yönetmek
  7. Evrakları hazırlamak
  8. Ürünleri ithalatçıya göndermek

İhracat yapmak için krediye ihtiyaç duyarsanız kredi notu nasıl yükselir ve kredi kullanmanızın avantajlarına göz atın.

Yurt dışına ürün ihraç ederken hazır olması gereken evraklar: 

  • Orijinal Fatura
  • Proforma Fatura
  • Çeki Listesi
  • Navlun
  • Sağlık Sertifikası
  • Koşimento
  • Koli Müfredatına Yönelik Belgeler
  • TIR Karnesi
  • Kontrol Belgesi

Saydığımız 8 adım, ihracat nasıl yapılır sorusunun temel cevabıdır. Maddelerin her birini aşağıda detaylarıyla birlikte inceleyeceğiz.

1. İhracat Şirketi Kurmak

İhracat yapmak için öncelikle şirket kurmanız gerekir. Satacağınız ürünlere fatura kesmek ve vergi süreçlerini yönetmek ve gümrükte hızlı işlem gerçekleştirmek için şirketinizin olması gerekir. Şahıs, limited ve anonim şirket kurmak yeterlidir.

Her bir şirket türünün artı ve eksiklerini karşılaştırarak, buna uygun bir yapılanmaya gidebilirsiniz. Uygun fiyatlı ürünler alarak yüksek kazançlar elde etmenizi sağlayan Aliexpress vergi hesaplama sayfasına da göz atabilirsiniz.

2. İhracatı Yapılacak Ürünleri Bulmak

Ürün ve hizmetleri doğru seçmeniz gerekir. Risk azalırsa ticari faaliyetleriniz başarılı olur. Satacağınız ürünleri belirlemek için Türkiye’nin en çok sattığı ürünlere bakmalısınız. İhracat yapmak istediğiniz ülkenin pazarını araştırarak, satacağınız kaliteli ve düşük fiyatlı ürünleri belirlemelisiniz.

3. Gümrük Müşavirliği ile Anlaşma Yapmak

Yurt dışında satış yapmak istiyorsanız gümrük müşavirliği şirketleriyle çalışmanız gerekir. Firmanızı gümrük sisteminde aktif edecek şirketler bunlardır.

Gümrük Müşavirliği ile Anlaşma Yapmak

Gümrük şirketleriyle anlaşma yapmanız, vekaletname vermeniz anlamına gelir. İhracat aşamalarında şirketler sizin adınıza birçok işlemi yürütmekle sorumludur. Gümrük müşavirliği ve ihracatçılar birliğine üye olmanız gerekir.

4. İhracatçı Birliklerine Üye Olmak

İhracat yapmak istiyorsanız, ihracatçılar birliğine de üye olmanız gerekir. Üyelik işlemlerini kendiniz yapabileceğiniz gibi anlaşma yaptığınız gümrük müşavirliği şirketlerinden de bunu talep edebilirsiniz. Birliklere üye olmak için belirli bir ücret ödemeniz ve yıllık aidat vermeniz gerekir.

İhracatçılar birliğine üye olmak istiyorsanız, bazı evrakları da temin etmelisiniz. Kayıt ücretinin ödendiğini gösterir dekont, imza sirküleri ve kayıt dilekçesi alınmalıdır.

5. Müşteriler Bularak Anlaşma Yapmak

Yurt dışına ürün satmayı düşünüyorsanız, müşteri bulmanız gerekir. Müşteri bulma süreci, ihracat nedir sorusunu cevaplarken belki de en önemli kısımlardan biridir. İhracatçı ve ithalatçı arasındaki müzakereler, farklı şekillerde sağlanır. Mutlak suretle resmi kanalları tercih etmek gerekir. E-posta yöntemi bu anlamda en güvenilir seçenektir.

ihracat nedir

Anlaşma yaparken ürünün özellikleri, adedi, boyutu, ağırlığı, fiyatlandırması gibi ayrıntılı bilgileri içeren bir teklif formu hazırlamalısınız. Formla birlikte proforma fatura da eklenmelidir. Onay sürecinin e-posta ve yazılı olarak yürütülmesi son derece önemlidir.

İthalat yapacak firmanın kaşe ve imzasıyla proforma faturayı onaylamasını gerekir. Proforma fatura hazırlanırken ürüne yönelik tüm bilgilerin işlenmesi gerekir. 

6. Tedarik ve Lojistik Süreçlerini Yönetmek

İhraca konu ürünlerin kontrolünü gerçekleştirmeli, tedarik ve sevkiyata hazırlık yapmalısınız. 

Ürünleri ithalatçıya göndermek için lojistik yönteminizi belirlemelisiniz. Uluslararası standartlara bağlı kalarak paketleme yapmalı ve evraklarınızı hazırlamalısınız. Evrakların, ürünlerin gideceği ülkeye bağlı olarak hazırlanması gerekir.

Unutmayın, her ülkenin ve ticari bölgenin farklı şartları vardır. Gümrük müşavirliği firmasıyla çalışabilirsiniz. Müşavirlik, çalışmaları eksiksiz tamamlamanızı sağlar.

Tedarik ve Lojistik Süreçlerini Yönetmek

Tedarik ve sevkiyat hazırlığı bitince gümrük süreçlerinizi yönetmeniz gerekir. Ürünlerin sevk tarihi son derece önemlidir. E ve F grubundaki teslimat şekillerinde, ürünü ithal eden markalara araçların hazırlığı konusunda bilgi verilmelidir.

Ülkesine bağlı olarak gümrük süreçlerinin yönetilmesi gerekir. Gümrük masrafları alıcı firmaya bağladır.

İlginizi çekeceğini düşündüğümüz Etsy yazısına göz atarak siz de ürünlerinizi yurt dışına satmaya başlayabilirsiniz.

7. Evrakları Hazırlamak

Yurt dışına ürün ihraç edeceğiniz zaman bazı evrakları hazır etmeniz gerekir. İhracat konusunda hazır olması gereken evraklar aşağıdadır.

  • Orijinal Fatura
  • Proforma Fatura
  • Çeki Listesi
  • Navlun
  • Sağlık Sertifikası
  • Koşimento
  • Koli Müfredatına Yönelik Belgeler
  • TIR Karnesi
  • Kontrol Belgesi

Belgeler ve teslimat şeklini gösteren belgelerin de hazırlanması gerekir.

8. Ürünleri İthalatçıya Göndermek

Ürünler ve evrakların hazırlık sürecinin bitmesiyle sevkiyat aşaması başlar. Gönderim yapacağınız firmayla yaptığınız anlaşmaya bağlı olarak teslimat yapmalısınız. Anlaşmada teslimat seçenekleri açık bir dille yer alır.

Teslimat seçeneğinin dışına çıkmamalısınız. Ürünlerin doğru şekilde alıcıya ulaşması, anlaşma şartları açısından önemlidir.

En önemli konulardan biri de ödemelerdir. Ödemelerin tam ve zamanında anlaşmanıza bağlı olarak yapıldığından emin olmalısınız.

İhracatın Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

İhracat yapmak istiyorsanız, avantajları ve dezavantajları iyi değerlendirmeniz gerekir. Dış satım, dövizle ödeme alınması açısından avantajlıdır. İhracat avantajları dışında dezavantajlara da sahiptir.

İhracatın Avantajları ve Dezavantajları

Avantajlar

  • İhracat yapan firmalar, yurt dışındaki şirketlere satış yaptığı için uluslararası bağlantılar kurar. Geniş bir çevreye tanınma fırsatı yakalar.
  • Türkiye’deki istihdam oranları artar.
  • Rakiplerinizle rekabet etme gücünü artırırsınız.
  • İhracat yapan firmaların pazar payları, gelirleri ve kârları artış gösterir.
  • İç pazara olan bağımlılık da azalır.
  • Dış satım faaliyetleriyle, farklı ülkelerle iletişim halinde olacağınız ve ürün sattığınız yerleri ziyaret edeceğiniz için kültürel birikiminiz de artar.
  • İç pazarda yaşanan durgunluk süreçleri azalır.
  • İhracat rakamlarının artması dış pazardaki rekabeti güçlendirir.
  • Ülkeye döviz girişi sağlanır.

Dezavantajları

  • İhracat yapmak isteyen tüm işletmelerin belli oranlarda sermayesi olması gerekir. Sermayesiz ihracat yapmaya çalıştığınızda, süreç uzar.
  • Arz talep konusunda yaşanan dengesizlikler ve mevsimsel dalgalanmalar, ihracat faaliyetlerinin duraksamasına sebep olur. Bu, yıl boyunca aynı oranda getiri sağlayamamanıza ve plan yapamamanıza neden olur.
  • Yurt dışına gönderim sırasında lojistik süreçler her zaman maliyetlidir. Bu, ücretlerin Euro ve Dolar bazında olmasından kaynaklanır. Lojistik süreçlerde yaşanan sıkıntılara hazırlıklı olmanız gerekir.
  • Yurt dışına ihracat yapmak istiyorsanız, çalışanlarınızın İngilizce bilmesi gerekir. İhracat yapacağınız ülkenin diline hâkim olmakta her zaman fayda sağlar.

En Çok İhracat Yapılan Ülkeler

2021 yılı istatistiklerine bağlı olarak Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı 5 ülke ve ürün grupları aşağıdaki tabloda yer alır.

Ülke İhracat Rakamı Ürün Grupları
Almanya 17 Milyar 750 Milyon $ Demir, Metal, Hazır giyim, Otomotiv
Birleşik Krallık 13 Milyar 229 Milyon $ Otomotiv, Tekstil, Ayakkabı
Amerika Birleşik Devletleri 12 Milyar 884 Milyon $ Otomotiv, Hazır giyim, Kimyasal ürünler
İtalya 10 Milyar $ Otomotiv, Demir ve çelik, Sebze ve meyve
İspanya 9 Milyar 242 Milyon $ Otomotiv, Hazır giyim, Demir ve çelik, Sebze ve Meyve

Şahıs Şirketi İhracat Yapabilir Mi?

İhracat nedir sorusunu soranların en çok merak ettiği konulardan biri de şahıs şirketiyle ihracat yapıp yapamadığıdır.

ihracat nedir

İhracat yapabilmeniz için İhracatçılar Birliğine üye olmak gerekir. Kayıt işleminde istenen kriterlerden biri de vergi numarasıdır. Şahıs şirketlerinin kendilerine ait vergi numaraları olduğu için ihracat yapabilmeleri de mümkündür.

Yurt içinde satış yapıyorsanız ve ürünleriniz Trendyol firmasındaysa satıştan kazanacağınız tutarları öğrenmek için Trendyol komisyon hesaplama yazısını okuyabilirsiniz.

Sonuç

İhracat nedir ve nasıl yapılır sorularının cevabını verdik. İhracat; türleri, evrakları, prosedürleri ve operasyon aşamalarından dolayı zorlayıcıdır. Tüm bu zorluklara rağmen ihracata başlar ve bu konuda başarılı olursanız, şirketiniz her geçen gün büyür.

İhracata başlarken birçok teşvikin olduğunu, mikro ihracatla başlayabileceğinizi de unutmamanız gerekir. Sermayeniz varsa ve ciddi yatırımlar almayı başarabilirseniz, ihracat aşamasına çok daha güçlü geçebilirsiniz.

İhracatla ilgili olarak iş dünyası ve vergi rehberi sayfalarımızı ziyaret edebilirsiniz. Makaledeki bilgilerden faydalanabilirsiniz.

Kaynaklar

Albertsolino.com

Sık Sorulan Sorular

İthalat ve ihracatın anlamı nedir?

İhracat nedir kısa bilgi?

İhracat nedir örnekler?

İthalatın anlamı nedir?

Türkiye’nin ihraç ettiği ürünler nelerdir?

Türkiye’den ihraç edilen mallar nelerdir?