Konkordato Nedir? Neden ve Nasıl İlan Edilir?

Business2Community olarak konkordato nedir sorusuna deataylı cevap vereceğiz. Konkordato, ticaret yapan bir çok firmanın bilmesi gereken bir konudur. Borçlunun borçlarını ödeyemez duruma gelen anonim ve şahıs şirketlerinin borçlarının ötelenmesi için yapılan anlaşmadır. Firmalar ve konkordato ilan eden firmanın çalışanları, paralarını alacakları yolları sıklıkla araştırır.

Kavram, hukuki bir terime işaret eder. Türkçe’deki karşılığı, iflas anlaşmasıdır. Konkordato, daha sık kullanılan ifadelerden biridir. Şirketlerle, alacaklılar arasında mahkeme denetiminde yapılan anlaşmayı ifade eder. 

Konkordato ilan etmek istiyorsanız, takip etmeniz gereken adımlar vardır. Başvuru şartlarını sağlamanız ve belgeleri toplayarak, prosedürleri tamamlamanız gerekir. Peki kimler konkordato ilan eder? Konkordato nedir? Türleri nelerdir? Bu sorular iş dünyasında cevabını bilmeniz gereken sorulardır.  Sizde iş dünyasında kurallara göre oynamak için hemen cevapları gözden geçirin. 

Konkordato Nedir?

Konkordato nedir sorusu şirketlerin merak ettiği sorular arasında yer alır. Alacaklılarla mahkeme denetimi altında anlaşılması anlamına da gelir. Anlaşma, adi ve iflasa tabi borçlarda yararlanılan hukuki bir yöntemdir.

Hukuki yöntem, borçlunun ve alacaklının menfaati gözetir. Taraflar fedakârlıklar yaparak sulh yoluna gider. Hukuki düzenleme, ticari hayatın devamını sağlar. Kişiler, farklı durumlar sebebiyle borçlarını ödeyemez. Bu tip durumlarda borçlunun ve alacaklının ekonomik geleceği tehlike altına girer. Konkordato ilan etmek bu durumlarda her iki taraf için de avantajlıdır. Taraflar oluşan zararların önüne geçer.

Halk arasında yanlış bilinen konuların başında, konkordatonun icra takibi olarak değerlendirmesi yer alır. İki konu birbirinden farklı alanlardır. Anlaşma kapsamında alacaklılar, borçluyu takip etmez. Borçlu kişiler, icra takibinden kaçmak ve iflasın önüne geçmek için konkordato ilan eder.

Konkordato Nedir? Neden İlan Edilir?

Maddi sıkışıklıklarını ötelemek ve iflas vermek istemeyen firmaların borçlarının tahsili için yapılan anlaşmadır. Anlaşmanın temel amacı, finansal durumu kötüleşen firmaların koruma altına alınmasıdır. İş dünyası açısından önemli yasal koruma sağlar. Firmaların yanı sıra kurum ve kuruluşlarla kooperatifler de bu anlaşmaya başvurur.

Alacaklılar ve borçlu arasında anlaşma yapılası hukuki güvence altındadır. 

Konkordato Türleri Nedir?

Borçlarını ödeyemeyen firmalar için anlaşma türleri bulunur. Anlaşmayı iki ana kategoride toplamak mümkündür. Bunlar, yapılış zamanına ve biçimine göredir. Konkordato türlerini aşağıdaki başlıklar sayesinde inceleyebilirsiniz.

1. Yapılış Zamanına Göre Konkordato

• İflas Dışı Konkordato: İflas etmeden konkordato teklifinde bulunularak, iflas süreci işlemeden borçtan kurtulmak amaçlanır. Mahkemenin onayıyla borçlu taraflar iflastan kurtulurlar.
• İflas İçi Konkordato: İflas kararı alan borçlularca iflas içi yöntemi kullanılır. Borçlu kişi, müflis sıfatından kurtulmayı amaçlar. İflas içi konkordatonun mahkeme tarafından onaylanması hâlinde, iflasın hüküm ve sonuçları ortadan kalkar. Müflis bu yönteme iflasın açılmasından, paranın kesin dağıtımına kadar geçen süre içinde başvurmalıdır.
• Mal Varlığı Terkiyle Konkordato: Borçlunun mal varlığı, alacaklara geçer. Mal varlığı terkiyle borç ve iflastan kurtulmak amaçlanır. Alacaklılara geçen mal varlığı, kanunların belirttiği şekilde paraya çevirilebilir.

İlginizi çekeceğini düşündüğümüz genç girişimci desteği hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

2. Yapılış Biçimine Göre Konkordato

• Vadeli Konkordato: Alacaklılar, alacakları konusunda herhangi bir feragatte bulunmaz. Borçluya vade tanınır. 
• Tenzilat Konkordato: Alacaklılar, kanunda belirtilen usuller çerçevesinde, alacaklarının belirli bir kısmından feragat eder. Feragat edilen rakam, yüzdeyle gösterilir. Tenzilat, yüzde konkordatosu olarak da adlandırılır. Borçlu, feragat edilen oranın dışındaki alacakları öder. Bu, borçtan kurtulmalarını sağlar.
• Karma Konkordato: Yöntem, borçlunun çok ağır ekonomik yükümlülüklerle karşı karşıya kalması durumunda ortaya çıkar. Ödeme, yüzde belirlenerek ve vadeyle gerçekleşir. Alacaklı, feragatte bulunur ve vade tanır.

Adi Konkordato Nedir?

Adi konkordato, iflas dışı konkordatonun farklı bir adıdır. Başvuru, iflas kararı verilmeden yapılmalıdır.

Hukuki açıdan herkes iflasa tabi değildir. Tüzel ve gerçek kişi olduğuna bakılmaksızın herkes, konkordatoya başvurabilir. İflasa tabi olmayanlar kararı alamayacağı için yalnızca adi konkordato yöntemini kullanır. İflasa tabi olmayan kişilerin konkordatoya başvurması nadiren yaşanan bir durumdur. Adi konkordato, iflas önleyici konkordato anlamına da gelir.

Adi konkordato da borçlu işletmeye finansal yapısını düzeltmesi için fırsat tanınır. Bu süreç için mahkeme gerekir ve komiser görev alır. Komiser borcu olan işletmenin finansal durumu için rapor hazırlar. Raporda mahkeme borçlunun durumunu düzeltebileceğini hükmederse adi konkordato onaylanır.

Bu tür bir anlaşma, borçlu için ek bir zaman ve finansal esneklik sağlarken, alacaklılar için de borçlunun iflas etmesi durumunda alabileceklerinden daha iyi bir geri ödeme şansı yaratır.

Borçlular, yönteme başvurduğunda, görevli ve yetkili, Asliye Ticaret Mahkemesi’dir. Yer açısından yetkili bölgede Asliye Ticaret Mahkemesi yoksa görevli Asliye Hukuk Mahkemesi görev yapar.

Konkordato Başvurusunu Kimler Yapar?

Konkordato nedir ve kimler başvuru yapabilir? Konkordatoya başvuracak kişiler, İcra ve İflas Kanunu’nun 285’nci maddesinde yer alır. Kanuna göre konkordatoya borçlu kişiler başvurur. Borçlunun tüzel kişi ve tacir olmasına gerek yoktur. Gerçek kişiler de borç anlaşması için başvuru yapar. Alacaklı taraf başvuru yapacaksa, borçlu tarafın mutlak suretle iflasa tabi olması gerekir. Alacaklıysanız, iflasa tabi olmayan borçlular için konkordato talebinde bulunamazsınız.

Uyurken bile para kazanmanızı sağlayan pasif gelir kaynakları hakkında bilgi almak isterseniz makalemize göz atabilirsiniz.

Konkordatoya Başvurmanın Şartları

Borçlarını ve vadesini ödemeyen ve ödeyemeyecek borçlular konkordatoya başvurabilir. Prosedüre başvurmak için kesin bir acizlik durumu gerekmez. Acizlik hâli, sürekli yoksunluk anlamına gelir. Konkordatoya başvurmak için ise geçici yoksunluk yeterlidir. Sürekli bir yoksunluk hâli varsa, ödeme planı hazırlanması mümkün değildir.

Geçici sıkıntıda olan borçlu, kendisine yasal güvencede ek süreler verilmesini ve borcunun taksitlere bölünmesini talep eder. Rehinli alacaklar bakımından istisna vardır. Rehinli alacakların söz konusu olduğu durumlarda, borçlunun başvurusuyla birlikte rehinli alacaklıların da kabulü aranır. Konkordatoya başvurmak için geçici bir nakit sıkıntınız olması yeterlidir.

Konkordato Nasıl İlan Edilir?

Konkordato nedir yazımızda, iflası ilan etme şeklini de inceledik. Sistem, 1850 tarihinden bu yana Türk hukuk sisteminde yer alan uygulamalardan biridir. 

İşleri bozulan ve borçlarını ödeyemeyecek iş insanlarını korumak için ortaya çıkan konkordato için ilk olarak ön konkordato projesi hazırlanır. Kişinin mal varlığı ve alacaklara ilişkin tablo yetkili Asliye Ticaret Mahkemesi’ne sunulur.

Asliye Ticaret Mahkemesi, üç ay boyunca geçici bir mühlet verir. Geçici mühlet süresi, borçlunun ve geçici komiserin kararıyla 2 ay daha uzar. Bu mühlet içerisinde geçici Konkordato Komiseri atanır. Konkordato komiseri, geçici mühlet içerisindeyken firmaya dair bir rapor hazırlar. Raporla birlikte mahkeme, 1 yıllık kesin mühlet kararı verebilir. Kesin mühlet kararıyla alacaklılar kurulu oluşturulur.

Yetkili mahkeme, raporları tasdik edip konkordato ilan eder. Mahkeme raporları tasdik etmezse, iflas söz konusu olur.

Konkordato Talebi İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Konkordato talep etmek isteyen şirketler yetkilerin hazırlaması gereken belgeler vardır. İhtiyaç duyulan belgeler doğru hazırlanmalıdır. Belgelerin yetkili mahkemeye sunulması gerekir. Gerekli belgelere aşağıdaki başlıklardan ulaşabilirsiniz.

1. Konkordato Ön Projesi

• Borçlunun ödeme yapması için vade ve oran belirlenmelidir.
• Ödemelerin yapılmasında borçlunun malvarlığını satıp satmayacağı bilgisi olmalıdır.
• Borçlunun ticari faaliyetlerine devam etmesi ve ödemeleri yapabilmesi için mali kaynağın; sermaye artırımı ve kredi temini yollarından hangisini kullanarak sağlayacağı belirtilmelidir.

2. Borçlunun Malvarlığını ve Mali Durumunu Gösteren Belgeler

Belgelere göre borçlunun tacir kimliğine ilişkin ayrım yapılır. 

• Gelir tablosu
• Son bilanço
• Nakit akım tablosu
• Alacak ve borçları vadeleriyle gösteren belgeler
• Maddi ve maddi olmayan varlıklara ilişkin defter değerlerini içeren listeler
• Ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikleriyle birlikte elektronik ortamda bulunan e-defter berat bilgileri
• İşletmenin devam esasına ve aktiflerin muhtemel satış fiyatlarına ilişkin hazırlanmış ara bilançolar
• Borçlunun mali durumuna ilişkin açıklayıcı bilgi ve belgeler

Tacir olan borçlular, malvarlığı ve mali durumunu gösteren belgelerin yanında, tutmakta yükümlü olduğu defterleri de mahkemeye sunmalıdır.

3. Alacaklı ve Alacak Listeleri

Listede alacaklılara hangi sırlamayla ödeme yapılacağı da yer almalıdır.

4. Karşılaştırma Tablosu

Tabloda, konkordatonun tasdikiyle alacaklıların eline geçecek miktar ve borçlunun iflas etmesi hâlinde alacaklılara yapacağı tahmini ödeme yer alır. İflas durumunda alacaklılara yapılacak ödemenin miktarı belirlenemediği için tabloya tahmini değerler yazılır. 

5. Makul Güvence Veren Denetim Raporu

Mahkemeye sunulan belgeleri, bağımsız denetim kuruluşlarının hazırlanması gerekir. Raporda, ön projede belirlenen hususların gerçekleşeceği konusunda makul güvence yer alır. Denetim raporuyla bu rapora dayanak olan belgeleri içerir. Rapor, Türkiye Denetim Standartlarına uygun yapılan denetimler kapsamında hazırlanır. Borçluların denetim raporunu mahkemeye sunması gerekir.

6. İstenen Belgeler

Konkordato sürecinde mahkemenin ve komiserin istediği belgeler ibraz edilmelidir.

Şirket Konkordato İlan Ederse Ne Olur?

Borçlunun mahkemeye yaptığı başvuru kabul edilirse, geçici mühlet kararı çıkar. Karar, başlatılan icra takiplerinin durmasını sağlar. Bu, yeni icranın başlatılmasını engeller. Takip yasağının bazı istisnaları vardır. Rehinin paraya çevrilmesi yoluyla takip, nafaka ve işçi alacakları istisnalardır. Rehinin paraya çevrilmesi yoluyla takip açısından söz konusu olan mal, muhafaza altına alınamaz ve satış işlemine konu olamaz.

Geçici mühlet kararıyla borçlunun malvarlığının korunmasıyla ilgili tüm tedbirler mahkeme tarafından alınır. Tedbirler, borçlunun alacaklara zarar verici işlemler yapmasını da engeller. 

Konkordato Sürecinden Muaf Alacaklılar Kimlerdir?

Konkordato nedir sorusu, alacaklıların da merak ettiği konular arasında yer alır. Alacaklıların bu konuda çokça sorduğu sorulardan biri de, bu süreçte muaf alacaklıların kimler olduğudur.

Devletin konkordato ilan etmesi durumunda alacaklılar, borç anlaşması yapar. Bazı alacaklılar, konkordato sürecinden muaftır. Muaf olan alacaklılara aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.

• İşçilerin alacakları ve hak edişleri,
• Borçlunun yardım derneği kurmak ve var olan derneğe destek olmak için borçlandığı dernek ve kurumların alacakları,
• Konkordato ilanı yapılmadan son bir yılda hak edilen nafaka ve alacaklar muaftır.

Konkordato ve İflas Erteleme Arasındaki Farklar Nelerdir?

İnsanlar, borç anlaşması ve iflas ertelemeyi birbirine karıştırır. İkisi arasında temel bazı süreç farklılıkları vardır. Farklılıklar şu şekildedir;

Sonuç

Konkordato nedir sorusuna ayrıntılı yanıt verdik. Konkordato için hukuki koruma kalkanı diyebiliriz.

Şirketler, kooperatifler, gerçek kişiler, kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan başvurularda borçlu, dürüst ve iyi niyetli olmalıdır. Uygulama, maddi açıdan zor duruma düşmüş borçlular açısından  faydalıdır. Konkordato, alacaklıların da hakkını koruyan bir sistemdir. Sistemin ticarete katkıları oldukça büyüktür.

Konkordato, firma sahipleri kadar işçileri de ilgilendirir. Borç ve iflas anlaşması adı verilen uygulama sayesinde şirketler ticari hayatlarını geçici zorlukları aşarak devam ettirir. 

Kaynaklar

Ekintopatan.av.tr

Besler.av.tr

Sık Sorulan Sorular