Bildiğiniz üzere Bitcoin dolandırıcılığı Türkiye içerisinde oldukça yaygın. İllegal yollara başvurarak sanal ortam üzerinden kullanıcıların varlıklarını ele geçirmeye çalışan dolandırıcılar, kripto piyasasının gelişmesi ile birlikte yeni olanakları değerlendirmek için fırsat kolluyor. Kripto zincirindeki verileri inceleyen ve işlemleri takip eden Chainalysis isimli veri şirketinin düzenlediği rapora göre, 2021 yılında kripto dünyasındaki dolandırıcılar toplamda 14 milyar değerinde kripto para hırsızlığı yaptı.
Bu sebeple kripto para yatırımcıları, dolandırıcılık faaliyetleri ve dijital para dünyasındaki riskler hakkında bilgi sahibi olmalı ve gerekli önlemleri almalı. Kripto para dolandırıcılığı için sıkça kullanılan yöntemleri öğrenmek, kendinizi korumak ve olası bir dolandırıcılık durumunu nasıl tespit edebileceğinizi fark etmek için yazımızı okumaya devam edin.
Bitcoin Dolandırıcılığı Nedir?
Günümüzde yaygın birçok Bitcoin dolandırıcılığı türü vardır. Dolandırıcılar genellikle “sıfır risk” ile “çok para kazanabileceğinizi” vaat eder ve sosyal medya veya çevrimiçi tanışma uygulamaları üzerinden sizinle iletişim kurar. Bu dolandırıcılıklar elbette beklenmedik bir metin, e-posta veya arama ile de sizinle iletişime geçebilir.
Her sektörde olduğu gibi kripto para sektöründe de ne yazık ki dolandırıcılar oldukça fazladır. İlla bir ‘kişi’ tarafından dolandırılmanız gerekmiyor. Bir ‘proje’ tarafından da dolandırılma ihtimaliniz yüksektir. Airdrop olarak bilinen ‘ön satış coinleri‘ projelerinin birçoğu dolandırıcı olabilir. Yani, size uygun bir fiyattan kripto para sunarlar ve bir yatırımcı olarak ileride satın aldığınız kripto para biriminin değerleneceğini umarak satın alırsınız.
Bu tür projeler genellikle satın alım işlemini -örneğin Bitcoin satın alma işlemini- gerçekleştirildiğiniz vakit engellenir ve proje sahipleri bir anda ortadan kaybolur. Bu sadece kripto para dolandırıcıların kullandığı bir yöntemdir. Gelin birlikte diğer yöntemleri de öğrenelim.
En Yaygın Kripto Para Dolandırıcılık Yöntemleri
Günümüzde çeşitli kripto para dolandırıcılığı yöntemleri bulunmakta. En yaygın olarak kullanılan yöntemlerin bazılarını sizler için listeledik:
Dolandırıcı İnternet Siteleri
Kötü amaçlı kullanıcılar gerekli bilgi birikimine sahip olmayan yatırımcıların varlıklarını ele geçirmek için asılsız ve sahte platformlar kurar. Aynı zamanda resmi dijital para cüzdanlarının uydurma kopyalarını oluşturur. Düzenlenen asılsız internet siteleri, bir kopya üzerine kurulu olduğu için gerçek internet sitesi ile benzer bir yapıya sahiptir. Fakat alan isimlendirmeleri gibi bazı detaylar ile kendilerini ele verir. Sahte platformlar orijinal sitelere oldukça benzer ve bunun sebebi, farklılıkların anlaşılmasını zorlaştırmaktır. Asılsız kripto platformlarının yaygın olarak izlediği iki çalışma yöntemi vardır:
- Kullanıcı bilgilerini ele geçirmek üzere: Kullanıcının kripto cüzdan şifresi, şifre yenilemesi için belirlenen anahtar kelime ve kullanıcının kişisel olarak belirlediği diğer özel bilgiler, dolandırıcıların hedefidir. Dolandırıcılar bu bilgiler ile kripto hırsızlığını gerçekleştirir.
- Doğrudan yatırımları çalma amacıyla: Bu amacı izleyen dolandırıcı platformlarda, öncelikle kullanıcının para çekmesine ve transferlerini belirli oranlarda gerçekleştirmesine izin verilir. İşlemlerini başarıyla gerçekleştiren kullanıcı, platformdan şüphe duymadığı için daha çok yatırım yapar ve yatırdığı parayı belirli bir tutarda büyütür. Daha sonra para çekimi ve transfer işlemi yapılmak istendiğinde, platforma internet üzerinden erişim sağlanamaz veya işlem talebi platform tarafından onaylanmaz.
Kullanıcı Bilgileri Dolandırıcılığı
Kullanıcı bilgilerini çalmak isteyen dolandırıcıların genel amacı, kullanıcının sahip olduğu sıcak cüzdandaki bilgileri ele geçirmektir. Sıcak cüzdan içerisindeki kripto birikimlerine ulaşılması için özel anahtarların kullanılması gerekmektedir. Anahtar, kelime ve harflerden oluşan bir paroladır. Dolayısıyla kripto para dolandırıcılığı yapan kişiler bu anahtara ulaşmaya çalışır. İzlenen yöntemler, kullanıcı bilgilerini çalmak isteyen internet siteleri ile paralel bir yapıya sahiptir. Dolandırma amacıyla oluşturulmuş kripto platformuna kullanıcıları yönlendirmek için e-posta yoluyla iletişim kurulur. E-posta içerisinde kullanıcının anahtar parolası dahil, kişisel bilgilerinin paylaşılması istenir. Dolandırıcılar ilgili bilgileri ele geçirdikten sonra, cüzdanda bulunan yatırımları başka hesaba aktararak ele geçirir.
Kripto Değerini Yükseltme Tuzağı (Rug Pull)
Dolandırıcılar bu tuzağı kurarken herhangi bir kripto para birimini hedefler. Amaç kripto para birimi hakkında asılsız haberler çıkararak ilgiyi ve talebi artırmaktır. İlgi ve talebin artması ile birlikte, daha çok kullanıcı ilgili dijital para birimini satın alır. Piyasadaki talebin artması sebebiyle kripto birimi değerinde artış meydana gelir. Dolandırıcılar belirli bir artış sağlandıktan sonra, ellerindeki tokenleri satar. Büyük satışın gelmesinin ardından kripto biriminde oldukça ciddi bir düşüş meydana gelir. Düşüş beraberinde saniyeler içerisinde çöküşü getirir.
Bitcoin Dolandırıcılığı İçin Kullanılan Yöntemler
Kripto hırsızlığı yapmak isteyen kötü amaçlı dolandırıcılar, sahte uygulamaları piyasaya sürerek indirilmesi için güvenilir platformlarda paylaşmaya çalışır. Asılsız uygulamalar platform görevlileri tarafından kısa sürede kaldırılmaya çalışılsa da, halihazırda tuzağa düşen kullanıcılar bulunur. Yapılan araştırmalar sonucunda dünya üzerinde binlerce kullanıcı, asılsız kripto uygulamalarını cihazlarına indirmiştir.
Asılsız Haberlerde Ünlü Kişiliklerin Kullanılması
Kullanıcıların para birimlerini çalmak isteyen dolandırıcılar, dikkatleri üzerlerine toplamak için haberlerde ve reklamlarda toplumun tanıdığı ünlü isimleri kullanır. Ünlü isimlerin kendilerini desteklediğini ya da desteklemek üzere olduğunun bilgisini paylaşır. Gerçekte olmayan kripto birimlerinin kullanıcılara satılması ve güven kazanılarak kullanıcı varlıklarının ele geçirilmeye çalışılması, temel amacı oluşturur.
Yakın geçmişte Thodex borsası, ünlü kişileri reklamlarında kullanarak birçok yatırımcıyı platformuna çekmeyi başarmıştı. Reklamda yer alan kişilerden çok borsanın altyapısını incelemek büyük önem arz ediyor.
Ödül Dolandırıcılığı
Kötü amaçlı dolandırıcılar ödüllendirme başlığı altında, kendilerine transfer edilen kripto para birimlerini belirli bir zaman sonucunda 2 katına, 3 katına, 5 katına çıkararak kullanıcılara geri göndereceklerini bildirir. Bu yöntemi izleyen dolandırıcılar sosyal medya hesaplarını kullanır. Kullanıcılar bu durumun gerçek olduğu düşüncesine atılan mesaj ile sürüklenir. İlgili mesajda, “Sadece bugüne özel”, “Çekiliş kazandınız ve çekiliş hakkınızı kullanmazsanız 1 gün içerisinde hakkınız kayıp olacak” gibi ibareler bulunur. Bu ibarelere aldanan kullanıcılar, dolandırıcıların tuzağına düşer.
Tehdit ve Şantaj
Kripto para dolandırıcılığı yapmak isteyen kötü niyetli kullanıcılar, kripto yatırımı sahiplerinin yetişkin internet sitelerine giriş yaptıklarını ve kayıtlara sahip olduklarını öne sürerek, onları tehdit eder. Bu işlem genellikle sosyal medya hesapları ve e-posta aracılığı ile yapılır. Kişisel kripto cüzdan hesap bilgilerinin paylaşılması veya dolandırıcı hesabına para gönderilmesi talep edilir. Aksi takdirde iddia edilen internet sitesi kayıtlarının paylaşılması üzerine şantaj yapılır.
Madencilik Üzerinden Yapılan Dolandırıcılık
Madencilik işlemi, kripto para birimlerinin kazılması (bulunması) için donanımlı teknolojik bilgisayarlarla yapılan bir işlemdir. Bu işlemin gerçekleşmesi için pahalı ekipmanlar kullanılır ve doğal olarak tüm kullanıcıların bu ekipmanı satın almaya maddi gücü yetmez. Dolandırıcılık, belirli tutardaki paranın gönderilmesi ile bu ekipmanı bir süre kiralama ve elde edilen kripto birimlerinden pay alma gibi vaatler üzerinden gerçekleşir. Sonuç olarak kullanıcı parasını geri alamaz veya oldukça düşük tutarlarda kazanç elde eder.
ICO Dolandırıcılığı
Initial Coin Offering kelimelerinin kısaltması ile ifade edilen “ICO”, dilimizde “İlk Para Teklifi” anlamına gelmektedir. Kripto ICO dolandırıcılığı belirlenmiş kripto para birimleri üzerinden yapılan ilk transferin ardından, bazı dijital para birimlerinin satın alınmasında indirim yapılacağı vaat edilerek gerçekleşir. ICO üzerinden gerçekleşen güvenli işlemler olduğu gibi, dolandırıcılık amacıyla kurulan sahte ofisler, reklam ürünleri ve pazarlama teknikleri gibi kullanıcıları aldatmaya yönelik yapılan çalışmalar da bulunmakta.
Kripto Para Dolandırıcılığı Nasıl Fark Edilir?
Bitcoin dolandırıcılığı gün geçtikçe büyüyen piyasa içerisinde dolandırıcılara yeni fırsatlar sunmaktadır. Bu durumda kullanıcıların aklına, “Dolandırıcılık faaliyetlerini nasıl tespit edebilirim?” sorusu gelmektedir. Bu konuda değerlendirmeniz gereken tehlike sinyallerini aşağıda inceleyebilirsiniz.
%100 kâr etme garantisi: Kripto piyasası içerisinde gerçekleşen hiçbir yatırım, %100 garantiye sahip değildir. Çünkü kripto piyasası birçok faktöre dayalı olan dalgalı, değişken ve inişli çıkışlı doğal bir yapıya sahiptir. %100 garantili kazanma vaat eden reklamların hepsi, potansiyel riski içerisinde bulundurmaktadır.
Yol haritası ve teknik dökümanlar: Dijital para birimlerinin yol haritası ve teknik dökümanları bulunmaktadır. Bu belgeler, ilgili kripto para biriminin neden geliştirildiği, hangi amaçla hizmet vereceği, tasarlanma ve geliştirilme aşamalarını açıklamaktadır. Bu dökümanlara sahip olmayan kripto para birimleri risk teşkil etmektedir.
Abartılı reklam faaliyetleri: Kripto dünyasında ilgi çekmenin en kolay yöntemi, reklam faaliyetlerini kullanmaktır. Bitcoin dolandırıcılığı operasyonu yürüten kişiler, reklam faaliyetlerine olması gerekenden fazla önem verir ve kısa bir süre içerisinde mümkün olduğunca çok kullanıcıyı çekmeye çalışır. Kripto dünyasında yayınlanan reklamların abartılı olduğunu veya asılsız iddialara sahip olduğunu düşünüyorsanız, yatırım yapmadan önce daha çok araştırma yapmalısınız.
Yatırım şirketi kurucuları: Şeffaf bir şekilde işlemlerini yürüten yatırım şirketleri içerisinde, arka planda bulunan kurucuları ve önemli isimleri internet üzerinde kısa bir araştırma yaparak kolaylıkla bulabilirsiniz. Eğer bir dijital kripto para biriminin ardında bulunan isimleri bulamıyorsanız, şüphe ile yaklaşmanız akıllı bir seçim olacaktır.
Bonus para: Bonus ödüllendirmeler birçok kripto para birimi sağlayıcısında ve kripto birimlerini satan platformlarda bulunmaktadır. Bu durum dolandırıcıların karşılıksız olarak para vaat etmesi ve yatırım fırsatları sunmasına kapı açmaktadır. Bu tarz bonusların sahte olabileceğini göz önünde bulundurun.
Dolandırma Amaçlı Tuzaklardan Korunma Yöntemleri
Kripto para dolandırıcılığı yapan kişilerin ikna kabiliyeti oldukça gelişmiştir. Dolandırıcılar ikna kabiliyetlerini kullanarak, kullanıcıları tuzaklarına çekmeye çalışır. Kullanıcıların bu tarz durumlarda kendilerini koruması için bazı yöntemler bulunuyor. Gelin bu yöntemleri alt başlıklar halinde inceleyelim.
Cüzdan Şifrenizi Kimseyle Paylaşmayın
Sıcak cüzdanlar internet üzerinde erişime açık olan, soğuk cüzdanlar ise internet erişimine kapalı olan cüzdan çeşitleridir. Herhangi bir platform üzerinde herhangi bir sebeple sizden cüzdan anahtarınızın paylaşılması isteniyorsa, yüksek ihtimalle bunun bir Bitcoin dolandırıcılığı girişimi olduğunu unutmayın. Günümüzde güvenilir Bitcoin cüzdanları arasında öne çıkan MetaMask ya da Trust Wallet’i gönül rahatlığıyla kullanabileceğinizi belirtelim.
Güvenilir Bir Cüzdan Uygulaması Kullanın
Kripto piyasasında birçok cüzdan uygulaması bulunmakta. Hangi uygulamayı kullanacağınızı belirlemeden önce, ilgili cüzdanlar hakkında araştırma yapın. Uygulamayı denemek için öncelikli olarak az miktarda para transferi yapın. Uygulama versiyon yenilemesi istiyorsa bu adımı dikkatlice izleyin, şüphelendiğiniz noktada ilgili güncellemeyi iptal edin ve uygulamayı silin.
Aklınıza Yatmayan Şeylere Yatırım Yapmayın
Dijital kripto para birimlerinin işleyişi, platformların özellikleri ve başka konularda kafanızda soru işaretleri bulunuyorsa, yatırım yapmak için kendinize zaman tanıyın. Bitcoin Legend dolandırıcılığı gibi platformlar hakkında çıkan haberleri inceleyin. Bu süre zarfında soru işaretlerinizi yanıtlamak için gerekli araştırmaları yapın.
Telaştan Uzak Durun
Kripto hırsızları ve dolandırıcılardan kendinizi korumak için telaşa kapılarak işlem yapmayın. Acele karar vermekten kaçının. Kötü amaçlı dolandırıcılar kullanıcıları telaşa sokmak için; kısa süreliğine bonus, ekstra para, sınırlı katılım, 24 saatlik indirim gibi fırsatları sunmaktadır. Bu fırsatlarda tuzağa düşmemek için araştırmanızı doğru bir şekilde gerçekleştirin.
Reklam ve Medya Öğelerine Dikkat Edin
Kripto para dolandırıcılığı operasyonu düzenleyen kişiler, kullanıcıları tuzağa düşürmek amacıyla yoğun bir şekilde sosyal platformlarda reklamlar düzenler. Tuzaklarını ilgi çekici hale getirmek ve güven kazanmak için yalan haberler sunarak asılsız ünlüleri yalanlarına dahil eder. Dolandırıcılar kullanıcılara çekiliş ve bonus adı altında asılsız vaatlerde bulunur. Bu sebeplerle sosyal platformlardaki reklamlara temkinli bir şekilde yaklaşılması gerekmektedir.
Şüpheli İletişimleri İyi Değerlendirin
Kripto piyasası içerisinde kullanıcılar belirli gruplara katılmaktadır. Facebook, WhatsApp ve Telegram gibi platformlar üzerinde oluşturulan bazı gruplar, dolandırıcıların kullanıcılarla iletişime geçmek için kullandıkları yerlerdir. Aniden sizinle iletişime geçerek bilgilerinizi öğrenmek isteyen kişilere karşı dikkatli olun.
Resmi Uygulamaları Kullanın
Günümüzde birçok kripto platformu mobil destekli uygulamalar ile kullanıcılara hizmet vermektedir. Güvenilir platformlarda bu uygulamalar kontrol edilerek kullanıcılara sunulmaktadır. Gerekli kontrol işlemi tüm dolandırıcı uygulamaları anında kaldırabilecek bir etkide olmasa da, Google Play ve App Store gibi platformlardan uygulama indirmek en iyi seçenektir.
Her Adımınızı Araştırarak Atın
Kripto para dünyası içerisinde daha önce duymadığınız bir kripto para birimi hakkında reklamlar görüyorsanız, yatırım yapmadan önce kendi araştırmanızı yapın. Kripto birimlerinin yol haritalarını ve teknik dökümanlarını inceleyin. Kripto para biriminin arkasında bulunan isimleri öğrenmeye çalışın. Bitcoin Prime dolandırıcılığı gibi platformlar hakkında yayınlanan haberleri inceleyin. Ancak gerekli güveni hissederseniz yatırımınızı gerçekleştirin.
0 Kazanma Garantisi Vaat Eden Her Şeyden Uzak Durun
Kripto para dünyası içerisinde %100 kazanma garantisi veren reklam, platform, kripto birimi ya da herhangi bir materyal, yüksek ihtimalle bir dolandırıcıdır. Bu sebeple asılsız getiri vaat eden tüm haberlerden uzak durun.
Kripto dünyasının değişken bir yapı üzerine kurulu olduğunu unutmayın. Bu sebeple sadece kaybetmeyi göze alabileceğiniz miktarlarda yatırım yapın. Dolandırma fırsatlarının oldukça fazla olduğu piyasa içerisinde, dolandırılmasanız bile yatırımlarınızın bir kısmını ya da tamamını yaptığınız işlemler sonucunda kaybedebilirsiniz.
Kripto Dolandırıcılığı Başınıza Gelirse Ne Yapmalısınız?
Herhangi bir sebepten ötürü Bitcoin dolandırıcılığı tuzaklarına yakalanmış olabilirsiniz. Bu durumda hızlı ve akıllıca hareket etmek, zararın tamamını ya da bir kısmını engellemek için hayati önem taşır. Bu sebeple aşağıdaki maddelerden herhangi biriyle karşılaşırsanız, en kısa sürede bankanızla iletişim sağlayın:
- Kredi kartı ya da banka hesabı ile ödeme yapılması
- Havale yolu ile para gönderimi yapılması
- Kişisel bilgilerinizin ele geçirilmesi
Genel olarak kripto para dolandırıcıları çaldıkları kullanıcı bilgilerini başka kullanıcılara para karşılığında satar. Eğer herhangi bir şekilde kullanıcı bilgilerinizin çalındığını düşünüyorsanız, ilgili platform üzerindeki tüm bilgilerinizi güncelleyerek değiştirmeniz gerekir.
Ayrıca ilgili platformun yetkililerine durumu açıklayabilir, hesabınızın dondurulmasını talep edebilirsiniz. Bitcoin dolandırıcılığı şikayet işlemlerini gerçekleştirmek için bulunduğunuz bölgede bulunan Bilişim Suçları bürosuna başvuru yapabilir, zararın karşılanması ve hırsızların yakalanması için suç duyurusunda bulunabilirsiniz.
Özet
Bu makalede siz yeni başlayan ya da deneyimli yatırımcıların dikkat etmesi gereken unsurları anlatmamızın yanı sıra bu tür dolandırıcı yöntemlerden nasıl korunmanız gerektiğini de detaylı bir şekilde açıkladık. Kripto para birimleri manipüle edilmeye oldukça müsait yatırım araçları oldukları için yatırım yapmadan önce kripto para birimlerini detaylı bir şekilde araştırmanızı öneriyoruz.
Tamadoge 100x Olacak Mı? OKX'teki Borsa Arzına Katılın
- '10x Potansiyelli' - CNBC Raporu
- Deflasyonal, Düşük Arz - 2 Milyar
- Move to Earn (M2E), Metaverse Entegrasyonu
- Evcil Doge NFT'leri - Kitlesel Adopsiyon Potansiyeli
- ICO Yolda (Tier One Borsalarında)