Kripto paralar nasıl yakılır ve coin yakmak nedir? Business2Community olarak hazırladığımız bu rehberde kripto varlıkların dolaşımdan kalıcı olarak kaldırılması anlamına gelen coin yakımı kavramını inceleyeceğiz. Kripto piyasası genişledikçe ve geliştikçe yatırımcılar bu tür kavramlarla daha sık karşılaşır. Bu makalede burn işleminin mekaniğine, amaçlarına ve etkisine değineceğiz.
Ek olarak kripto paraların nasıl yakılacağını ve farklı token yakma türlerinin ne olduğunu da açıklayacağız. Bu kılavuzun sonunda ise kripto paraların yakılmasının başlıca artı ve eksilerini listeleyeceğiz.
Coin Yakmak Nedir? Tanımı ve Detayları
Kripto yakımı, projenin toplam arzını azaltmak için belirli bir kripto paranın bir kısmını dolaşımdan çıkarma süreci olarak da açıklanabilir. Bir tokenin toplam arzının azalması durumunda yatırımcıların talebi artacak ve bu da proje değerinde büyümeye yol açacaktır.
Token yakma işlemi aynı zamanda deflasyonist bir olaydır. Bazı kripto proje geliştiricilerinin tokenlerini düzenli olarak yaktığını fark etmiş olabilirsiniz. Proje geliştiricileri bunu yaparak yatırımcılarını, tokenlerinin toplam arzının azalmaya devam edeceğine ve coinin değer kaybetmeyeceğine ikna etmeye çalışır.
Buna ek olarak coin yakımının amacı arz ve talep arasındaki farkı dengede tutmaktır. Burn işlemi, kripto para birimlerinin oynaklığını etkileyen tek faktör olmasa da piyasanın dinamiklerine büyük bir etki gösterir.
Kripto Paralar Yakıldığında Ne Olur?
Proof-to-Burn, kripto literatüründe token yakmak için kullanılan mekanizmaya verilen addır. Bu mekanizma, yakma işleminin tamamen gerçekleştiğinden emin olur. Buna benzer olarak PoB mekanizması, yeni coinler üzerinde madencilik yapılabilmesini de mümkün kılar. Belirli dönemlerde yakılan kripto projelerinin en popüler örnekleri arasında Ethereum, Shiba Inu ve Binance Coin gösterilebilir.
Kriptoda Burn Rate Ne Anlama Gelir?
Yanma oranı olarak da Türkçeye çevrilebilen burn rate, coinlerin dolaşımdan çekilme hızını ifade eder. Yanma oranları ayrıca dijital varlıkların fiyatını ve toplam arzını da etkiler.
Bu bağlamda daha yüksek bir yanma oranına sahip olan tokenlerin değerinin artacağı gibi düşük yanma oranına sahip tokenlerin fiyatı üzerinde büyük bir değişiklik görünmez.
Coin Nasıl Yakılır?
Coin yakımı işlemi, belirli sayıdaki tokeni dolaşımdan çıkaran protokol mekanizmalarının ya da akıllı sözleşmelerin kullanımı anlamına gelir. Bu tokenler daha sonra anahtarları olmayan cüzdanlara gönderilir ve hiç kimse tarafından erişilemez hale getirilir.
Elinizdeki tokenleri yakmak istiyorsanız ilk olarak yakmak istediğiniz token sayısını belirlemeniz gerekir. Devreye giren akıllı sözleşme, miktarın geçerli olup olmadığını kontrol eder. Bu noktada yalnızca pozitif sayıdaki tokenleri yakabileceğinizi unutmamalısınız. Doğrulama sürecinin ardından belirtilen sayıda token cüzdanınızdan düşecektir.
Eğer yanlış sayıda token yakma girişiminde bulunduysanız, yakma işlemi başarısızlıkla sonuçlanır. Kripto projelerinin en sık kullandığı üç yakma yöntemini inceleyelim:
- Coin yakma takvimi: Binance tarafından kullanılan bu yöntemde geliştiriciler, yakma sürecini planlar ve bu plana uygun olarak hareket eder.
- İşlem tabanlı yakmalar: Ripple tarafından kullanılan bu yöntem, gerçekleştirilen her işlemle birlikte küçük miktarda tokenin yakılması anlamına gelir.
- Kilometre taşına bağlı yakmalar: Proje belirli bir kilometre taşına ulaştığında tokenlerin bir kısmını yakar ve buna bağlı olarak fiyat artış gösterir.
Coin Neden Yakılır? Avantajları Nedir?
Business 2 Community olarak hazırladığımız rehberin sonuna gelirken coin yakmak nedir konusunu detaylıca ele aldık. Şimdi sırada coin yakmanın hem topluluk hem de geliştiriciler açısından avantajlarını inceleyeceğiz.
Tokenlerin yakılmasının temel birkaç nedeni vardır. Başlıca neden talebi artırarak fiyatın yükselmesini sağlamaktır. Ancak tokenlerin yakılması aynı zamanda spam koruması ve madenciliğin dengede tutulması gibi coin yakmanın avantajlarını da beraberinde getirir.
Kripto Paraların Değerinin Artırılması
Merkezi bir yapıya sahip olan dijital varlıkların aksine kripto paralar merkeziyetsizdir. Bu da belirli tokenlerin sabit bir arza sahip olduğu anlamına gelir. Bu sebeple toplam arzdaki bir azalma, doğal olarak talebin artmasına yol açar.
Her 4 yılda bir gerçekleştirilen Bitcoin yarılanmasındaki temel amaç da bunu ifade eder. Yüksek talep fiyatın da yükselmesini sağlar. Her yarılanmanın ardından BTC’nin toplam arzı azalır ve değeri artar.
Bu doğrultuda birçok kripto para geliştiricisi de tokenlerin bir kısmını düzenli olarak yakarak BTC’nin talep-arz dinamiklerine benzer sonuçlar elde etmeye çalışıyor.
Spam Koruması
Burn işlemi, kripto ağının DDoS saldırılarından korunmasını sağlar. DDoS saldırıları, ağı büyük miktarda önemsiz trafik ve spam ile doldurma anlamına gelir. Ayrıca ağın yavaşlamasına neden olabilecek istenmeyen işlemleri de önler. Bunu, işlem sırasında belirli sayıda tokeni otomatik olarak yakarak gerçekleştirir. Bu yöntem genellikle Ripple tarafından kullanılır.
Madenciliği Teşvik Etmek
PoB konsensüs mekanizması, yeni ve yerleşik madenciler arasında bir denge sağlar. Yani her yeni token oluşturulduğunda madencilik hızı azalır. Bu da yerleşik madencilerin yeni madencilere göre avantajlı olmasını sağlar.
Madenciler, token yakarak yeni token çıkarma hakkına sahip olur. Ayrıca PoB mekanizması özelleştirilebilir olduğu için kullanıcılar çıkardıkları yeni coinleri yakmak zorunda kalmaz.
Geliştiricilerin coin yakmalarının ardındaki diğer sebepler ise şöyle sıralanabilir:
- Enflasyonu kontrol altında tutmak
- Ödül dağıtımı
- Güvenilirliği artırmak
- Katılımı teşvik etmek
Token Yakma Türleri
Coin yakım türünü üç ana başlığa ayırmak mümkün:
- Protokol düzeyinde yanma
- Ekonomik politika olarak yakma
- Temettü yerine yakma
Protokol Düzeyinde Yanma
Burn işlemi PoB konsensüsünü kullanan ağların ayrılmaz parçalarından biridir. Bu durum protokollere dahil edildiği ve tokenlerin çalışır durumda olduğu sürece aktif olarak yanmaya devam edeceği anlamına gelir. PoB konsensüsü, her işlem sırasında tokenlerin bir kısmını yakarak blok zinciri spam tehdidinden korur.
Ekonomik Politika Olarak Yakma
Geliştiriciler token arzını kontrol etmek için belirli dönemlerde token yakabilirler. Örneğin birçok geliştirici belirli bir arz seviyesini sürdürmek için satılmayan ICO tokenlerini düzenli olarak yakar.
Temettü Yerine Yakma
Bazı geliştiriciler, tokenlerini HODL eden -yani elinde uzun süre tutan- kullanıcılarını ödüllendirmek amacıyla -bir tür temettü gibi- yakma yöntemini kullanır. Bu sayede kullanıcı sayısında da büyük bir artış meydana gelir.
Coin Yakmanın Artı ve Eksileri
Artıları
Eksileri
Özet – Coin Yakmak Nedir?
Business 2 Community olarak hazırladığımız bu içerikte coin yakmak nedir sorusunu detaylıca ele aldık. Kripto para yatırımcısı olan ve sektörü yakından takip eden herkes bu terimle bir kez olsun karşılaşmıştır.
Burn işlemi özetlemek gerekirse, tokenin talebini artırmak ve toplam arzını azaltmak için uygulanır. Yakıcı ve yiyici cüzdanlara eşit sayıda token gönderilerek gerçekleştirilir. Bu cüzdanlara gönderilen tokenler, hiç kimse tarafından kullanılamaz. Coin yakmak ne demek sorusunun ardından yeni tokenlerin madenciliğini de mümkün kılan PoB konsensüsüne değindik.
Coin Yakmak ile ilgili Sıkça Sorulan Sorular
Bir kripto paranın dolaşımdaki arzı azaldığında ne olur?
Coin yakmak mantıklı mı?
Coin yakmak fiyatı artırır mı?
Bir kripto paranın arzı en üst seviyeye ulaştığında ne olur?