Fikri mülkiyetin tokenleştirilmesi, gerçek dünya varlıklarının dijital tokenlar şeklinde blok zincir üzerinde temsil edilmesidir. Bu süreç, varlıkların küçük birimlere bölünerek daha geniş bir yatırımcı kitlesine sunulmasını sağlar ve likiditeyi artırır.
Tokenlar, fikri mülkiyet haklarının sahipliğini veya erişimini temsil eder. Bu haklar, blockchain teknolojisi ile güvence altına alınır. Fikri mülkiyetin tokenleştirilmesi, yaratıcı endüstrilerde devrim yaratabilir. Fikri mülkiyet (FM) yasaları aşılması zor olabilir.
Bir film için milyonlar harcadığınızı düşünün. Bilmediğiniz bir sanat eseri yüzünden telif hakkı ihlali nedeniyle bir sanatçı sizi dava ediyor.
2011’de vizyona giren komedi filmi The Hangover Part II’de bu durum yaşandı. Filmde, oyuncu Ed Helms, boksör Mike Tyson’ın gerçek hayatta sahip olduğu kabile dövmesinin aynısını yüzünde taşıyordu.
Yapımcı Warner Bros, Tyson’ın dövme sanatçısı S. Victor Whitmill tarafından dava edildi. Whitmill, stüdyonun tasarımını izinsiz kullandığını iddia etti. Taraflar dava öncesinde anlaşmaya vardı ve film sorunsuz şekilde yayınlandı.
Bugün, blok zincir destekli Story Protokol adlı platform, FM kullanımındaki eski yasal süreci değiştirmeye çalışıyor. FM yönetimini, paraya dönüştürmeyi ve yeniden yaratmayı kolaylaştıran bir depo sistemi oluşturuyor.
Fikri mülkiyetin tokenleştirilmesi, yaratıcı endüstrilerde iş birliğini teşvik eder. Teşvik ederken aynı zamanda sanatçıları koruyacak modern ve sağlam bir yasal sistem sunabilir. Hazırsanız hadi başlayalım!
Önemli Noktalar
Story Protokol Nedir?
Story Protocol, Eylül 2023’te 54 milyon dolar fon topladığını duyurdu. Bu fonlama turuna Andreessen Horowitz liderlik etti.
Balaji Srinivasan, Sanghun Kim ve Roham Gharegozlou gibi önemli yatırımcılar da bu fonlama turuna katıldı. Peki, Story Protocol nedir ve neden ilgi çekiyor?
Edebi ve sanatsal eserlerden yapay zeka modellerine kadar fikri mülkiyeti tokenleştirilmesi için çabalar. Bu, EVM uyumlu bir katman bir blok zinciridir. EVM uyumlu ve katman bir (L1) olarak çalışır. Story, yaratıcı uygulamalara ev sahipliği yapacak bir temel katman olmayı hedefliyor.
Bu ekosistem, Story’nin izinsiz FM deposu tarafından desteklenecek. Marvel süper kahramanı yaratan bir kişi olduğunuzu düşünün. FM lisanslarını ERC-721 veya ERC-20 tokenları olarak Story’de tokenleştirdiğinizi hayal edin.
Tokenlar, sahiplerine süper kahramanları çoğaltma ve ticari hale getirme hakları verir. Lisanslama şartlarını ve telif ücretlerini akıllı sözleşmelerle belirleyebilirsiniz. Bu sayede her zaman ödeme alabilirsiniz.
Blok zincir, FM’nizin yaşam döngüsünü ve yeniden yaratımlarını izlemenizi sağlar, böylece yasal içeriği doğrulayabilirsiniz.
Tokenleştirmenin Faydaları Nelerdir?
FM’nin tokenleştirilmesi birçok avantaj sunar:
Fikri Mülkiyetin Tokenleştirilmesi Yaratıcı Endüstriyi Nasıl Değiştirecek?
Story, yaratıcıların fikri mülkiyetlerini koruyup paraya dönüştürmelerine yardımcı oluyor. Ayrıca, internetin yaratıcı gücünü açığa çıkaracak yeni bir sistem kurmayı hedefliyor.
Story, mevcut fikri mülkiyet altyapısının yeniden karıştırmayı desteklemediğini belirtiyor. Ayrıca, topluluk hikayeleri ve ortak yaratımı da desteklemediğini vurguluyor. İnternetin temel gücü olan açıklık yerine, çoğu FM modeli savunma odaklı olup, yaratıcı sürece engel oluyor.
Story, internet çağında uygun yeni bir FM sistemi oluşturmayı amaçlıyor. İzin gerektirmeyen platformu, herkesin sesleri yeniden karıştırmasına olanak tanıyacak. Ayrıca, hikayeler oluşturup lisanslı içerikleri dağıtmalarını sağlayacak.
Sanatçılar artık telif hakkı lisansları için birebir pazarlık yapmak zorunda kalmayacak. Şartlar yerine geldiğinde kod, anlaşmaları ve koşulları uygulayacak.
Story, üretim maliyetlerinin düşmesi ve anında çoğaltma ile ağ oluşturma yaratımının yeni bir dönemi başlatmasını bekliyor.
Story, “Çoğaltmanın anında olduğu bir kültürde yaşıyoruz,” diyor. “Bu nedenle, yaratıcıların haklarını koruyan yeni bir fikri mülkiyet rejimine ihtiyacımız var.”
Story Protokol ve Yapay Zeka Endüstrisi
Story, yapay zeka firması Ritual ile işbirliği yaptı. Bu işbirliği, AI modellerinin ve çıktılarının FM olarak kaydedilmesini sağlayacak. Daha önce belirttiğimiz gibi, Story, FM’nin yaşam döngüsü boyunca izlenmesini mümkün kılar. Bu, AI model geliştiricileri için faydalıdır.
Modellerin her yeni sürümle nasıl geliştiğini görmelerine ve nasıl kullanıldığını öğrenmelerine yardımcı olur. Ritual, “Görüntü modelinizi lisanslayıp para kazanabildiğinizi hayal edin.
Kullanıcıların sadece tahmin için ödeme yapmasına izin vermekle kalmaz, üretilen görüntülerden telif ücreti de alırsınız,” dedi.
Sonuç
Story Protocol, yaratıcıların fikri mülkiyetin tokenleştirmesi, yönetilmesi ve paraya dönüştürmesine olanak tanır. EVM uyumlu bir katman bir (L1) blok zinciridir. Bu modern sistem, yaratıcı süreçleri daha açık ve iş birliğine dayalı hale getirir.
Story Protocol, sanatçıların haklarını korur. Blok zincir ve akıllı sözleşmelerle lisans şartlarını belirler. Telif ücretlerini otomatik olarak yönetir. Bu sayede her kullanımda adil ödeme almalarını sağlar.
AI modelleri ve çıktılarını FM olarak kaydetmeyi mümkün kılarak, geliştiricilerin modellerini izlemelerine ve kazanç sağlamalarına yardımcı olur.
Story Protocol, günümüzde fikri mülkiyete bakışımızı değiştirme potansiyeline sahiptir.
Geleneksel fikri mülkiyet kültürü, yaratıcı varlıkları korumaya odaklanır. Bu tutum, sanatçılar ve hayranlar arasında engeller oluşturur. Blok zincir ve akıllı sözleşmelerin gücüyle yeni bir sistem mümkün mü? Bu sistem, hem iş birliğini teşvik eder hem de yaratıcıları korur.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Story Protocol Nedir?
Story Protocol, yaratıcılar için nasıl faydalar sağlar?
Fikri mülkiyetin tokenleştirilmesi neden önemlidir?
Story Protocol, yapay zeka endüstrisini nasıl etkileyecek?
Story Protocol’ün geleneksel fikri mülkiyet üzerinde potansiyel etkisi nedir?
References
- Story Protocol Raises $54 Million+ From Investors Including Endeavor (Variety)
- Introducing Story Protocol (Storyprotocol)
- Ritual on X (X)
- Story Protocol on X (X)