KPI nedir sorusu son yıllarda ticari hayatta sorulan en sık sorulardan biridir. Kavram, iş hayatında sıklıkla kullanılır. KPI, firmaların hedefleriyle alakalıdır. Firmalar yola başlarken kendisine belirli hedefler koyar. KPI, tam da bu hedeflerle ilgilidir.
Yazımızda KPI’ın faydaları, hesaplanması ve örneklerini göreceğiz. Detaylı yazı sayesinde, KPI hakkında aklınızdaki tüm sorulara yanıt bulacaksınız. Kavramın iş hayatındaki önemini fark edeceksiniz. Hazırsanız, KPI hakkında detaylı bilgi verelim.
KPI Nedir?
KPI nedir sorusunu açıklamak için öncelikle Türkçe anlamına bakalım. Açılımı, Key Performance Indicator olan kelime, Türkçe’de Temel Performans Göstergeleri anlamına gelir.
Farklı türlerde KPI’lar vardır. Bunlar, firmalardaki farklı birimlerde üretilen projelerin hedefleriyle ilgilidir. Firmanın performansının hedefe uygunluğunu ölçmek için kullanılır. İşletmelerdeki çalışanları değerlendirmek için faydalı bir göstergedir. KPI sayesinde eksik ve faydasız çalışmaları bırakabilirsiniz.
KPI, büyük projelerde yaygın olarak kullanılır. Projelerde satış hedefini yakalamak ve müşteri memnuniyeti sağlamak isteyen firmalar, KPI oluşturmalıdır. Firmanın ihtiyaçları, personelle müşterinin ilişkisi ve çalışanların sayısı gibi birçok farklı unsur göz önünde bulundurulur. Projelerde başarı şansı artarken büyüme hızınızı da artırabilirsiniz.
KPI Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Key performance indicator nedir sorusuna yanıt verdiğimize göre KPI faydalarıyla devam edebiliriz. Doğru hesaplandığında firmaların büyümesine önemli katkıda bulunur.
Key Performance Indicatorın faydalarını şöyle ifade edebiliriz;
- KPI, verdiğiniz kararların ve yaptığınız çalışmaların getirdiği faydalar hakkında bilgi verir.
- İş geliştirme konusunda ihtiyacınız olan konuları net biçimde ortaya koyar.
- Başarılı çalışmaları ve çalışanları gözlemleyebilirsiniz. Bu, cesur adımlar atmanızı sağlar.
- Hedeflerinizin gerçekleşme olasılığı hakkında ciddi veriler elde edebilirsiniz. Başarı ihtimalinizi artırabilirsiniz.
- Göstergeler, personelin birbiriyle olan etkileşim ve iletişimini geliştirir.
- Personeller KPI sayesinde yaptığı çalışmanın amacını belirler. Personel, göstergelere bağlı olarak birlikte çalışır. Bu, firma içerisinde iş birliğini ve takım ruhunu güçlendirir.
KPI Olmazsa Olmaz Mıdır?
KPI nedir ve faydaları nelerdir sorularına yukarıda detaylı biçimde yanıt verdik. Görebileceğiniz gibi temel göstergeler, firmanın projelerde başarılı olması için önemlidir. Projenizin başarısı, bazı koşulları karşılamasına bağlıdır. Bunlardan ilki istikrar, ikincisiyse ölçülebilirliktir. İstikrarsız çalışmaların başarılı olma ihtimali neredeyse yok gibidir. Ölçemediğiniz bir çalışma, başarılı olsa da sürekliliği sağlanamaz. Başarılı bir çalışma yapmak ve sürdürebilmek istiyorsanız ölçebilmeniz gerekir.
Saydığımız sebeplere bağlı olarak KPI, başarının temel anahtarlarından biridir. Göstergeler, personelin ve ekibin başarısını ölçebilirsiniz. Projede gerçekleştirilen bütün çalışmalar, göstergeler sayesinde ortaya çıkar. Verilerle karşılaştırmalar yapabilir, grafik hâline getirebilirsiniz. Göstergeler, çalışmaların verimini değerlendirmenizi sağlar. Böylesi bir rapor, başarıya giden önemli avantajlardan birine sahip olmanızı sağlar.
KPI Nasıl Hesaplanır?
KPI nedir sorusunun ardından yanıtı aranan konulardan biri de KPI formülüdür. En iyi formül, ölçmeye çalıştığınız şeylere bağlı olarak değişiklik gösterir. Performans ölçümlemeniz için en iyi yöntemi belirlemelisiniz. Aşağıdaki formüllerden birini kullanabilirsiniz.
Oranla KPI Hesaplama
Detaylı sonuçlar elde etmek istiyorsanız, bu formülü kullanabilirsiniz. Formüle göre alınan toplam satış geliri, faturalı toplam satış gelirine bölünür. Toplam satış geliri, bunu oluşturan satış çalışmalarına harcanan toplam saate bölünür.
Yüzdeyle KPI Hesaplama
Sık kullanılan KPI hesaplama yöntemlerinden biridir. Belirli bir özelliğe sahip nüfus, toplam nüfusa bölünür ve 100 ile çarpılır. Yöntem, memnun olan müşterilerin yüzdesi, satışla sonuçlanan aramaların yüzdesi, iş yerinde yaralanan çalışanların yüzdesi gibi göstergeler çıkarır.
Sayarak KPI Hesaplama
Saymak, bir göstergenin ortaya çıkmasında en etkili yöntemlerden biridir. Müşteri, satış, başarısız operasyon ve iş kazası sayısı gibi birçok metrik rahatlıkla ölçülebilir.
Ortalamayla KPI Hesaplama
Ortalamayla KPI hesaplama yöntemi, toplamın, toplamı ortaya çıkaran faktörlere bölünmesiyle elde edilir. Müşteri memnuniyet derecesinin ortalaması, satış çalışması başına ortalama gelir ve çalışan başına ortalama satış rakamı gibi birçok farklı gösterge ortaya çıkar.
KPI Nedir ve Hesaplarken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
KPI nedir ve nasıl hesaplanır sorularına yanıt verdik. Hesaplamaları yaparken dikkat etmeniz gereken bazı faktörler vardır. Doğru bir şekilde hazırlanmayan göstergeler, başarı bir yana projenin daha kötü hâle gelmesine neden olur. Göstergelerinizi, işinize ve koşullarınıza göre özelleştirmeniz ve hazırlamanız gerekir. KPI hesaplarken dikkat etmeniz gereken beş faktör vardır.
- Amacınızı net olarak belirleyin
- Göstergeleri paydaşlarıyla paylaşın
- Düzenli olarak gözden geçirin
- Hedefler belirleyin
- Güncellemeler yapın
1 – Amacınızı Net Olarak Belirleyin
KPI oluştururken öncelikli olarak amacını net belirlemeye özen göstermelisiniz. Göstergelerin iş hedefinizle doğrudan bağlantılı olması gerekir. Amacı net olmayan bir KPI, başarısız sonuçları beraberinde getirir. Ciddi zaman ve kaynak kaybı yaşarsınız.
Temel performans göstergelerini yalnızca rakamlardan ibaret düşünmemelisiniz. Firmanızın hedefine dair stratejik konuları işaret eder. KPI, firmanızın iş modeline dair çok fazla şey anlatır.
2 – Göstergeleri Paydaşlarıyla Paylaşın
Göstergeler, tüm çalışanlarınızın bir hedef doğrultusunda çalışmasını sağlar. Personelinizle KPI’leri paylaşmalı ve firmanın gittiği yönü ifade etmelisiniz. Bu, çalışanların hedefin bir parçası olduğunu hissettirir. Göstergeler, personel arasında iletişimi güçlendirmenin de önemli bir ayağıdır. Personeliniz, neyin neden ölçüldüğünü anlarsa, daha dikkatli bir çalışma yapar.
KPI’lerin her zaman doğru olacağı fikrine kapılmamalısınız. Yanlış hedefler, yanlış KPI’lerin ortaya çıkmasına neden olur. Çalışanlarınızı dinlemek de KPI’lerin daha doğru hâle getirilmesine yardımcı olur.
3 – Düzenli Olarak Gözden Geçirin
Temel performans göstergelerini bir kez hazırlamanız yeterli değildir. Düzenli olarak gözden geçirmeli, geliştirmelisiniz. KPI’ler günümüzde firmalar için neredeyse olmazsa olmaz konumundadır. Ulaşılamayan hedefler ortaya çıkarsa iş hedefini takip etmek başarısız olur. Düzenli kontroller yaparak hatalı KPI’leri değiştirmelisiniz.
4 – Hedefler Belirleyin
KPI belirlerken gerçekçi hedefler seçmelisiniz. Firmanızı gözden geçirmeli, mevcut performansınızı belirlemeli, kısa ve uzun vadeli hedefler tercih etmelisiniz. Ekibinizle birlikte hedefleri incelemeli ve gerekirse yeniden düzenlemelisiniz.
Gerçekçi olmayan hedefler başarısız olmaya mahkûmdur. Ekibinizle birlikte hedefleri doğru belirlemelisiniz. Hedef belirlerken; kısa vadeli, orta vadeli ve uzun vadeli olarak ayırım yapabilirsiniz.
5 – Güncelleme Yapın
Temel performans göstergeleri hiçbir zaman statik rakamlar değildir. Her zaman kontrol edilmeleri, gelişmelere bağlı olarak güncellemeleri gerekir. KPI’ler belirlendiğinde kontrol etmezseniz, başarısız çalışmalar devam eder. Zamanı geldiğinde göstergelerin tamamen değiştirilmesi gerekebilir. Güncellemeler, çalışmanın en önemli unsurlarından biridir.
KPI Türleri Nelerdir?
Firma sahipleri, KPI nedir sorusunun ardından en çok KPI türlerini merak eder. Firmaların içerisinde birçok farklı departman vardır. Her bir departman çalışmalarına bir diğeriyle etkileşimli olarak devam eder. Departmanlara ayrı ayrı hedefler koyularak göstergeler oluşturulmalıdır. Firmanın çalışmalarını takip etmesi için farklı KPI’lar kullanılır.
KPI türleri konusunda fikir birliği yoktur. Temel olarak göstergeleri 5 ana kategoride toplamak mümkündür. Kısaca şu şekildedir;
- Pazarlama KPI
- İşletme KPI
- Finansal KPI
- Satış KPI
- Proje Yönetimi KPI
İnsan kaynakları, arama motoru, sosyal medya ve web sitesi gibi özel KPI’lar oluşturmak mümkündür. 5 kategoriyi bir çatı olarak düşünebilirsiniz. Kullanacağınız tür, tamamen ihtiyaçlarınıza bağlıdır. Firmanın kullanılması gereken temel performans göstergesi, farklı şirketlerde hatalı olabilir. İhtiyaç ve hedeflerinizi doğru bir şekilde tanımlamalısınız. Hedeflerinizi belirleyerek, stratejinizi ilgili departmana entegre etmelisiniz.
KPI Nedir ve Örnekleri Nelerdir?
KPI nedir örnekleri nelerdir sorusu, şirket yöneticileri tarafından aranan konulardan biridir. Yazımızın son bölümünde, KPI örneklerine yer vereceğiz.
İnsan Kaynakları KPI Örnekleri
İnsan kaynakları, firmalarda çalışanların performanslarını, işe alım süreçlerini, çalışma proseslerini yürüten birimdir. İK biriminde KPI oluştururken aşağıdaki detaylara yer verilmelidir.
- Firmada çalışma sirkülasyonun oranı
- Personelin ortalama çalışma süreleri
- Çalışan memnuniyeti oranları
- Personelin firmaya olan getirileri
- Personelin firmaya olan bağlılık oranı
- Personelin eğitim süreleri
Satış Departmanı KPI Örnekleri
KPI nedir sorusunun önemli bir parçası da satış departmanına özel KPI oluşturmak diyebiliriz. Satış departmanı, firmaların önemli birimlerden biridir. KPI oluştururken aşağıdaki unsurlara yer verilmelidir.
- Yeni müşteri oranı
- Sadık müşteri oranı
- Müşteri raporları
- Tahsilat oranları
- Satış raporları
- Müşteri bilgileri
Pazarlama Sektöründe KPI Nedir?
KPI nedir örnekleri nelerdir temalı yazımızın son örneği pazarlama KPI örnekleri olacak. Pazarlama KPI örneklerine dair bilinmesine gereken en önemli konu, çok geniş bir alanı kapsamasıdır. Pazarlama göstergeleri; sosyal medya KPI, arama motoru KPI ve E-ticaret KPI olarak ifade edilir. Burada öne çıkanlardan sosyal medya ve e-ticaret KPI örneklerine yer vereceğiz.
Sosyal Medya Sektöründe KPI Nedir?
Sosyal medya platformları günümüzde firmalar için önemli bir tanıtım ve reklam alanıdır. Kullanmayan firma yoktur desek yeridir. Sosyal medya kullanımına dair birçok farklı KPI vardır. Bazıları şu şekildedir;
- Sosyal medya platformlarında takipçi sayısı
- Paylaşımlara gelen beğeni ve yorumlar
- Paylaşımların görüntülenme sayısı
- Sosyal medya platformlarından gelen sipariş sayısı
Bahsettiklerimiz en temel metriklerdir. Sosyal medya platformundaki performansınızı farklı şekillerle ele alarak ölçüm yapabilirsiniz.
E-ticaret Sektöründe KPI Nedir?
KPI nedir, nasıl ölçülür benzeri sorular e-ticaret sitesi sahipleri tarafından yaygın olarak sorulur. E-ticaret sitesinde müşteriye ulaşmak, yeni gelen ve sadık müşteri sayısı oldukça önemlidir. Yapılan kampanyaların başarısını ölçmek için KPI oluşturulması gerekir. E-ticaret sitesinde KPI oluşturmak için şu verilere dikkat etmelisiniz.
- Yeni müşterilerin oranı
- Müşterilerin sadakat oranı
- Sitenizde tekrarlanan ziyaret sayısı
- Hemen çıkma oranı
- Sitede geçirilen ortalama süreler
- Ziyaret başında dönüşüm oranları
Bu unsurlar sayesinde etkili KPI’lar hazırlanır. Verimsiz kampanyalardan vazgeçerken performansı yüksek tanıtım faaliyetlerinize daha fazla bütçe ve zaman ayırırsınız.
Sonuç
KPI, iş dünyasında yaygın olarak kullanılan temel performans göstergelerini ifade eder. Firmaların hedeflerini ve başarısını ölçmede kritik bir rol oynar. Yazı, KPI’ı, faydalarını ve hesaplama araçlarını açıklar. Dikkat edilmesi gereken faktörleri ve KPI türlerini geniş bir perspektiften görebilirsiniz.
Sektörlerdeki KPI kullanımıyla alakalı örneklere göz atabilirsiniz. KPI’ın iş hayatındaki önemini daha iyi anlamak için yazıyı detaylı okuyabilirsiniz. Yazı KPI’nın iş dünyasındaki merkezi rolünü açıklayan kapsamlı bir rehberdir.
Kaynak
Forbes.com